Dampende koffiebonen met een kopje koffie

Hoe ontdekten mensen dat je koffiebonen kon roosteren en er een drankje van kon maken?

Gepubliceerd: 23-11-2025

Hoe kwam iemand ooit op het idee om een harde pit van een bes te roosteren en er een drankje van te maken? Het verhaal van koffie begint heel anders dan je misschien denkt.

Wanneer je 's ochtends die eerste slok koffie neemt, lijkt het allemaal zo vanzelfsprekend: boon, maling, heet water, wakker worden. Maar achter dat ritueel schuilt een verhaal vol toeval en nieuwsgierigheid. Want hoe kwam iemand ooit op het idee om een harde pit van een bes te branden en in water te koken?

Eerst werd koffie gewoon gegeten

De oudste aanwijzingen liggen in de hooglanden van Ethiopië. Daar was koffie geen drankje, maar eerder een energierijk tussendoortje: de rode bessen werden gekauwd of met vet samengekneed tot compacte energieballen. De pit binnenin - de koffieboon - was hard en bitter en kreeg lange tijd weinig aandacht.

Qishr

Later ontdekten mensen dat je de gedroogde schil van de koffievrucht kon koken. Dat drankje, qishr, bestaat nog steeds. Het gaf een lichte oppepper, maar de boon zelf bleef grotendeels onbenut - er was nog geen duidelijke reden om ermee te experimenteren.

Het keerpunt: de geur van geroosterde bonen

Hier begint het spannende deel - en ook het stuk waar geen exacte beschrijvingen uit de oudheid van bestaan, maar wel plausibele verklaringen:

  • bonen lagen te drogen te dicht bij het vuur, of
  • iemand probeerde de pitten te verhitten om ze langer houdbaar te maken, zoals bij andere zaden

Wat we wél weten: bij verhitting veranderde de pit in een geurende bruine boon, dankzij Maillard-reacties en karamellisatie. Die geur moet mensen hebben verleid om verder te experimenteren.

Als iets zó lekker ruikt, is de volgende stap logisch: eerst de bonen fijnmalen, ze in water laten trekken en daarna proeven. Mensen maakten immers al eeuwen dranken van geroosterde granen en kruiden. Zo ontstond een proces dat we nog steeds herkennen: eerst roosteren, vervolgens malen, daarna koken - en uiteindelijk wakker blijven.

Van Jemen naar de rest van de wereld

Vanuit Jemen verspreidde koffie zich via handelsroutes naar grote steden in de regio en later naar Europa en verder. Daar werden koffiehuizen al snel populaire ontmoetingsplekken - voor nieuws, gesprekken en ideeën - lang voordat er mobiele telefoons en sociale media bestonden.

Waarom werkt het zo goed?

Omdat een koffieboon pas na het branden echt tot leven komt:

  • aroma's ontwikkelen zich van notig tot chocoladeachtig, bloemig of kruidig
  • cafeïne blijft behouden, dus hallo energie
  • bitters en zoete tonen vormen een complexe smaakbalans

Geen wonder dat we het drankje nog steeds niet kunnen laten staan.

Waar haal jij jouw volgende kopje geschiedenis vandaan?

Misschien zit je nu met een mok naast je en denk je: 'Hoe zou geroosterde boon nummer één eigenlijk hebben geroken?' We zullen het nooit zeker weten - maar gelukkig hebben we vandaag keuzes in overvloed, van zachte filterbonen tot donkere espresso-brandingen.

Koffiebonen

Mocht je zin hebben gekregen om zelf te experimenteren: bij alle koffiewinkels op Spaarwinkelen.nl ontvang je geld terug op je aankoop. Dat heet Cashback Korting - een vriendelijk zetje om iets nieuws te proberen zonder meteen je koffie-budget te verbranden.

En wie weet draagt jouw volgende ontdekking bij aan de koffierevolutie - al is het maar omdat je een smaak vindt die helemaal bij je past en je er nog iets aan overhoudt ook.



Cashback Korting bij Honderden Winkels

Cashback Korting betekent dat je een deel van je aankoopbedrag terugkrijgt wanneer je online winkelt via Spaarwinkelen.nl. Daarvoor heb je wel een (gratis) account nodig. Klik via ons door naar een winkel, plaats je bestelling en zodra de aankoop is bevestigd, wordt de Cashback Korting automatisch aan je account toegevoegd.

Meer uitleg over hoe dit precies werkt vind je op de pagina Wat is Spaarwinkelen.nl of in de Veelgestelde vragen.

Spaarwinkelen.nl gebruikt cookies voor het goed functioneren van de website. Daarnaast gebruiken we analytische cookies (zoals Google Analytics) om de website te verbeteren. Voor die laatste vragen we je toestemming. Lees meer over hoe wij met cookies omgaan in onze Privacyverklaring.Functionele cookies zijn essentieel. Analytische cookies helpen ons om de website te verbeteren. Kies hieronder je voorkeur. Meer informatie vind je in onze Privacyverklaring.